Gdybyś miał wybierać między określeniem siebie jako „piękny” lub ” średni „, co byś wybrał?

Dove przeprowadziło świetną akcję ambientową, a właściwie reklamę performatywną. Performans pokazuje wybór konsumentów oraz to jak siebie postrzegają. Tylko 6% Polek uważa się za piękne, a aż 59% za przeciętne – a jak Ty się czujesz? 🙂

 

Sposób, w jaki kobiety widzą same siebie ogromnie się różni od tego, jak postrzegają je inni. Ponad połowa (54%) kobiet na świecie zgadza się, że są najsurowszymi krytykami swojego własnego wyglądu. Procent ten odpowiada zatrważającej liczbie 672 milionów kobiet na całym świecie. Dove® dąży do kreowania świata, w którym piękno jest zródłem pewnosci siebie, a nie niepewnosci.  

Oddziaływnie reklam na konsumentów. Manipulacja i perswazja w performansie reklamowym.

Czy jesteśmy manipulowani i sterowani przez narzędzie oddziaływania jakim staje się performans reklamowy? W jaki sposób wpływają na Nasze zachowanie media, marketingowcy i świat reklamy? Zobaczmy! 🙂

Przekaz reklamowy jest sposobem działania i oddziaływania na konsumenta. Działanie, czyli perform, jest również podstawową kategorią dla performansu. Celem reklam jest oddziaływanie na emocje odbiorców. Do działania wkraczają techniki marketingowe oraz nowe technologie reklamowe, które zwiększają popyt. Światowe koncerny chcąc osiągnąć jak największą sprzedaż oraz skuteczność oddziaływania stosują coraz bardziej innowacyjne badania. Już w latach 1893-1904 Asa G. Candler wykorzystał wynalazek, jakim była Coca-Cola.  Połączył on istnienie produktu z działaniem, jakie podjął wokół niego. Podjął on akcję, którą dziś zwalibyśmy promocyjną. Ludzie, którzy byli spragnieni po dniu ciężkiej pracy, potrzebowali orzeźwienia, ten fakt wykorzystał Cangler, by rozpropagować cudowny napój. Rozdawał klientom kupony na pierwsze, bezpłatne degustacje Coca-Cola. Dodatkowo stworzył również specjalne upominki dla aptekarzy, którzy otrzymywali specjalne upominki z charakterystycznym logiem marki, znajdującym się na prezentach. Fenomen tej marki po dziś dzień może zachwycać. Mimo ponad wiek jej królowania nadal wiedzie prym wśród czołowych marek z branży FMCG. Czemu zawdzięcza swoją nieśmiertelność?

W błyskawicznym tempie rozwijają się badania neuromarketingowe, które wzbudzają duże kontrowersje. Wielu badaczy uznaje je za nieetyczne. Do jakiego miejsca doszliśmy na drodze rozwoju cywilizacyjnego? W sieci nieustannie przeplatających się autostrad, którymi w pędzie podąża społeczeństwo znajdują się monitoringi, które zapewniają podgląd cywilizacyjnego simulakrum.
Reklama wzbudza pragnienia, stymuluje chęć posiadania, kolekcjonowania marek i testowania innowacyjnych przedmiotów. Gra toczy się zatem o zdobycie publiczności. Mike Featherstone słusznie stwierdza, że:

Doniosłe znaczenie rynkowej manipulacji obrazami dokonującej się za sprawą reklamy, środków masowego przekazu, sklepowych wystaw, przedstawień i spektakli wielkomiejskiej struktury życia codziennego sprawia, że obrazy ustawicznie przemodelowują nasze pragnienia.[Featherstone, 1996, s.306]

Performans reklamowy staje się konsensusem między wizjami marketingowców, a twórcami kreatywnej komunikacji reklamowej. Na drodze biznesowego rozejmu uwzględnia się również w performansie komponent artystycznego charakteru reklamy. Konstruktorzy reklam stają się performerami wywołującymi odpowiednie emocje w konsumencie. Działania tego typu podejmuje między innymi Hollywood w promocji nowych filmów. Performansem staje się tu kampania wirusowa, która wciąga w widza w reklamowe widowisko.

Już w 1999 roku w świat powędrowała historia wiedźmy z Blair, która ponoć miała panować w lasach amerykańskiego stanu Maryland. Była postrachem turystów, ponieważ według krążącej informacji miała ich porywać. Na dodatek znaleziono film, który rzekomo był nagrany w 1994 roku przez trójkę młodych studentów filmoznawstwa, którzy bezpowrotnie udali się w głąb lasu. Internauci zaintrygowani tą historią, zaczęli szukać więcej informacji na ten temat w sieci. Tu trafiali na stronę http://www.blairwitch.com. Na stronie zgromadzone zostały dowody policyjne pochodzące rzekomo ze śledztwa prowadzonego w tej sprawie, znajdowały się tak również wycinki prasowe, w tym również można było przeczytać wywiad z matką zaginionej Heather Donahue. Najwięcej informacji na stronie było jednak poświęcone wiedźmom. Internauci wzmocnili swoją wiarę w ich realne istnienie na tyle, że gdy film wszedł na ekrany kin, koniecznie musieli obejrzeć prawdziwą ich zdaniem historię. W ten sposób spreparowana historia o zjawach z Blair przyczyniła się do zarobienia przez producentów aż 15 000$. Film zarobił na całym świecie ponad ćwierć miliarda. 

Jak obrazuje to wspomniany przykład, w performansie chodzi przecież o nic innego, jak zdobycie uwagi odbiorcy i zainteresowanie go ofertą. Decyzja o zakupie zapada pod wpływem bodźców emocjonalnych. Istotne staje się tu działanie perswazji. Jak stwierdza Jacek Wachowski, performans reklamowy jest kategorią performatywności, której przeznaczeniem jest zmiana nastawienia odbiorcy i prowokowanie go do działania lub przyjęcia określonej postawy ze względu na argumenty możliwe do rozpoznania przez ratio. Tego typu performatywność można zwać również kognitywną.

Dziś widz, uczestniczący w performensie jest turystą, miejskim flânerem, który staje się kolekcjonerem wrażeń, doznań i obrazów. Jak stwierdza Zygmunt Bauman:

Miasto i pustynia są do siebie podobne: w obu istnieje jedynie teraźniejszość, nie powiązana przez przeszłość, teraźniejszość, którą można przeżywać jako początek (…), początek, który nie grozi tym, iż stężeje w skutek, początek, po którym mogą nastąpić jedynie inne początki (…) w mieście podobnie jak na pustyni, obcy, koczownik czy flâneur, znajdują wytchnienie przed czasem [Zeidler – Janiszewska, 1993, s.73]

To w dużej mierze miejski włóczęga, który staje się podglądaczem performansów. Za wszelką cenę chciałby wkroczyć za kulisy, a tym samym przez instynktowne poszukiwanie atrakcji, performansu wkracza w sferę sceny. Performer gra na scenie wrażeń, hipnotycznie wzbudzając w widzach nowe potrzeby. Często przez wzgląd na materialistyczną stronę życia są to potrzeby posiadania przedmiotu, który używa, bądź prezentuje performer. W tej formie widowiska granica między reklamą a perforansem jest płynna. Tworzy się swoista iluzja. O przykładzie performansu związanego z promocją filmów wspomniane było już wcześniej, ale jest to tak intrygujące działanie, że warto przytoczyć jeszcze jeden przykład. Promocja filmu Dystynkt 9 opierała się głównie na rozklejaniu na przystankach autobusowych, w największych amerykańskich miastach, plakatów przedstawiających jakieś monstrum, bliżej niezidentyfikowanego potwora.

   

Pod jego wizerunkiem zamieszczono napis: „Przystanek autobusowy. Wyłącznie dla ludzi. Zgłoś obecność nie-ludzi.” Do tego podany był numer telefonu i adres strony D-9.com . Odbiorcy w przeważającej większości nie mieli pojęcia, że chodzi o film. Z resztą nawet ci, którzy mogliby podejrzewać, że mówi się tu o filmie, nie znają przecież ani jego tytułu, ani dnia premiery, nie ma zatem żadnych informacji, które mogłyby potwierdzać ich przypuszczenia. W momencie ujawnienia przez twórców filmu rąbka tajemnicy na jego temat, było już o nim głośno we wszystkich stanach. Wszystko za sprawą prowokacyjnego performansu reklamowego.

Persormansem o charakterze społecznej kampanii reklamowej było działanie brytyjskiej projektantki Vivienne Westwood, która od zawsze szokowała. Tym razem poruszyła problem znęcania się nad kobietami oraz problem przemocy. Jedna na 3 kobiety jest ofiarą przemocy, stąd spośród trzech manekinów wystawowych jeden był naznaczony siniakami, śladami pobicia. Performans ten obrazował problem w sposób subtelny, aczkolwiek zaskakujący. Kreatorka mody połączyła wizerunek marki razem z promowaniem idei.

Reklama stała się popularnym fragmentem współczesnej kultury. Pojawia się ona we wszystkich mediach, może występować w różnorodnych formach, również na niekonwencjonalnych nośnikach. Zdobyła rynek produkcji i konsumpcji użytkowej. Promuje marki, produkty, ale dziś również kreuje określone style życia. Intensyfikuje i dynamizuje przebieg informacji. Skłania do podjęcia działania. Fundamentalne znaczenie odgrywa estetyka reklam. Forma jest niejednorodna, a im bardziej jest zróżnicowana i spektakularna, tym ciekawsza. W swojej estetyce może nawiązywać do sztyki dawnej i sztuki nowoczesnej. To ekspansywna forma kultury wizualnej. Nowe pole działania performansu. Formy kulturowej ekspresji stają się coraz popularniejsze. Zainteresowanie społeczeństwa tego typu reprezentacjami coraz częściej wykorzystane zostaje przez marketingowców. Ten chwyt dobrze się sprzedaje. Performer chce wzbudzić w odbiorcy określone uczucia. Gra emocjonalna, spektakularna i szokująca, tak właśnie na naszych oczach rozgrywa się spektakl.

Poszukiwania performansu reklamowego. Jak znalazła się w reklamie sztuka performatywna?

Reklama musi zaskakiwać, ale czy jeszcze coś jest dla nas zaskakujące? Może zaskoczy nas reklama, która będzie częścią naszej codzienności, a performerzy odgrywający scenę reklamową 😀 wystraszą nas i omal nie zejdziemy na zawał serca, ale zapamiętamy to i tłum będzie bił brawo? Wydaje się to chore, ale reklama już nie ma granic, wkracza w nurt performansu. Co to? Zobaczcie 🙂

Wiek XX wyraźnie był epoką przełomu. Rozwój nowych technologii, a także idące za tym nowe możliwości rozwoju cywilizacyjnego, spowodowały odejście od linearnego porządku myślenia, który dotychczas porządkował życie oraz wpływał na mentalność ludzi. Proces myślowy oraz budowane wyobrażenie świata miały strukturę matematyczną, logiczną i uporządkowaną w strukturalistycznym ładzie. Społeczeństwo odczuło potrzebę modernizacji i odkrycia czegoś nowego. Otwartość na świeże podejście do życia oraz na nową sztukę, dało pole manewru twórcom sztuki awangardowej. Już w 1936 roku teoretyk Awangardy Krakowskiej – Tadeusz Peiper pisał o dwóch warunkach awangardowości: wyprzedzaniu i pociąganiu (o nowości i zwyciężaniu nowością), jednak w praktyce uwidacznia się to już w początkowej fazie XX-wiecznej awangardy – kubizmie analitycznym Picassa i Braque’a.4 To ona przyczyniła się do przekształcenia dotychczasowych trendów w kulturze, a co za tym idzie również w mentalności społeczeństwa.

Postęp cywilizacyjny, a także dostęp do nowych systemów i technologii wzbudził oczekiwanie dalszych przemian oraz dynamiki, która im nieuchronnie towarzyszyła. Świat zaczęły porządkować obrazy, a wyobraźnia stała się uprzywilejowaną cechą ludzkości. Do władzy doszło ludzkie oko.

 To ono niezmiennie króluje po dziś dzień. W królestwie ludzkiego oka szczególnie istotna jest percepcja, a co za tym idzie również i uwaga. To właśnie o przyciągnięcie uwagi toczy się nieustanna walka medialna. Staje się ona najcenniejszym towarem na rynku, którym rządzą wielkie koncerny. W starciu, rozgrywającym się między konkurentami sterującymi konsumpcyjną machiną, kartą przetargową stało się jak największe wkroczenie w obszar życia społeczeństwa. Nieustanną walkę, która rozgrywa się między producentami obserwuje widz. Zostaje on uwikłany w widowisko obrazów, które rozgrywa się w obrębie jego życia codziennego.

Metafora widowiska funkcjonuje już od starożytności, jednak najtrafniejsza wydaje się ta, którą skonstruował Eric Goffman. W swojej lekturze Człowiek w teatrze życia codziennego udowadniał, że człowiek jest aktorem w widowisku scenicznym, które nie on ułożył i w którym ma do odegrania rolę, jakiej sam sobie nie wybrał. Człowiek staje się po części przedmiotem w teatrze życia codziennego.

Awangarda sprowokowała kryzys podmiotu, nadając szczególne znaczenie i nowe życie przedmiotom. Wprowadziła przy tym brak ciągłości, proklamując bezpośredniość.
Awangarda jest stale w ruchu, w natarciu, idzie naprzód i pociąga za sobą innych. Forsuje etapy, ma w sobie coś ze zdobywczości dawnych wojennych wypraw i z żaru rycerskich krucjat. Jak one też daje uprzywilejowane miejsce i szansę młodości, nowym wchodzącym w życie kohortom pokoleniowym, torującym drogę nowemu wiekowi, epoce, cywilizacji [Porębski, Sztuka a informacja, Kraków 1986, s. 170].

Manifest nowej sztuki rady-mades, jaką zapoczątkował Duhamp było widowiskiem, które wyznaczyło moment przełomu. Otóż przedmiotem sztuki, sercem widowiska ustanowił on przedmioty z komercyjnego otoczenia, takie jak na przykład pisuar, łopata do odgarniania śniegu, suszarka do butelek etc., które stanowiły wycinek z codziennego życia miejskiego. Był to przejaw świadomości Duchampa w zakresie komercyjnych mechanizmów współczesnej kultury.  

Marcel Duchamp, Suszarka 1916r. ; Fontanna, 1917r. ;

Pozornie w sztuka rady-mades miała prozaiczny charakter. W tym właśnie tkwił fenomen. Nieco później Andy Warhol, wielki entuzjasta Marcela Duhampa, zamiast pięknego pejzażu czy też uroczej modelki, przedmiotem artystycznej wizji, inspiracją i głównym bohaterem uczynił na przykład puszkę zupy firmy Campbell (1966)   

Pop-art był głosem sprzeciwu wobec elitarności sztuki. To widowisko manifestujące wyjście sztuki poza samą sztukę. Szokujące, spektakularne – właśnie takie miało być działanie. Dziś byśmy nazwali je performancem artystycznym. Widowisko to daje społeczeństwu do myślenia, staje się czymś na kształt meta komentarza społeczności. Przejawia się tu metafora życia społecznego w widowisku. Widowisko ukazuje potrzeby społeczne, nastroje, które dominują w społeczeństwie. Performans zakorzenił się w obiegu kulturowym, społecznym, politycznym, ekonomicznym, obyczajowym, a nawet religijnym. Znalazł miejsce w każdej sferze życia społecznego. Okazał się atrakcyjną formą dla wielu działań podejmowanych poza sztuką. Jak współcześnie można rozumieć performans i jaką dziś przyjmuje postać?

W listopadzie 2012 roku witryny sklepowe warszawskiego centrum handlowego ożyły. Wszystko za sprawą realizowanego projektu w ramach corocznego festiwalu „Warszawa w budowie 4”.8 W tegorocznej edycji wybrane stołeczne witryny sklepowe zostały zaprojektowane przez polskich artystów. Wystawa w Domu Towarowym Centrum w Warszawie, którą zaprojektowała Marzena Nowak, codziennie wieczorem ożywała i tchnęła własnym życiem.  Dało to możliwość bezgranicznego podglądactwa przechodniom. To widowisko dało do zrozumienia, że moda to nie tyko wizualizacja marzeń, ale głównie jeden ze sposobów komunikacji ze światem. To właśnie działanie, które jest dziś spektakularnym podjęciem akcji, zwanym performansem, Główną wariacją była konfrontacja na linii reklama-artysta. Inicjatywa artystyczna znalazła tu płaszczyznę porozumienia z szarym światem konsumpcjonizmu. Sięgając wstecz, już nadrealiści uznali, że przedmiot przetworzony przez machinę reklamy i nasycony nowymi znaczeniami staje się podstawą koncepcji sztuki. Stąd, jak uważa Andrzej Kisielewski, metaforą nadrealizmu mogło stać się okno wystawowe jako szczególnego rodzaju struktura wizualna.

Współczesna sztuka performans radykalnie zmieniła swoje położenie. Obecnie sytuuje się gdzieś pomiędzy produkcją handlową a kanonami dzieł sztuki wyznaczonymi w obrębie naszej kultury.

Rzeczywistość, która nas otacza powstała z kolażu świata medialnych wydarzeń i gorących newsów. W wieku, w którym przyszło nam żyć liczą się emocje, społeczeństwo jest żądne niezapomnianych doznań, chętnie dostarcza adrenaliny poprzez sporty ekstremalne, cz też udział w niecodziennych pokazach performerów. Nastał wiek widowisk, który podtrzymuje żądza przygód.

Dlaczego shockvertising staje się coraz bardziej popularny w konstrukcji reklam?

Są reklamy, których zwyczajnie nie lubię, drażnią mnie, są odpychające, obrzydliwe, ale… tak bardzo mnie bulwersują, że dokładnie je pamiętam! Yhh … i niestety daję satysfakcję ich twórcom. O to chodziło, miałam zapamiętać, wzbudziły we mnie silne, negatywne emocje. Cel osiągnięty – wpadłam w zasadzkę copywritera. Sami zobaczcie! 🙂

Kolejną niestandardową formą komunikacji marketingowej jest shockvertising ( z  ang. shock i advertising). Strategia działania opiera się na wywołaniu intensywnych emocji, które trwale zapiszą się w pamięci odbiorcy, jako ich przeżycie lub szokujące doświadczenie. Nie jest ono przyjemne, wręcz przeciwnie, bazuje na negatywnych emocjach.

Taktyka perswazji przekazu jest zbudowana na zestawieniu treści werbalnej z elementami wizualnymi lub audiowizualnymi, które są kontrowersyjne. Prezentowane treści są dramatyczne, nonkonformistyczne i zawierają przejmujące obrazy. Shockvertising jest głównie stosowany w reklamie społecznej.

Strategia szokowania, wywoływania negatywnych emocji jest bardzo ryzykowna. Ryzyko jej zastosowania jest duże. Gra intensywnymi, negatywnymi emocjami jest jak balansowanie nad przepaścią. Albo efekt będzie spektakularny, albo porażka okaże się dotkliwa. Odbiorcy nie są przekonani do tego, co jest naturalistyczne, brzydkie, niewyidealizowane jak pozostałe narracje reklamowe. Mogą dążyć do redukcji powstałego napięcia oraz wyparcia negatywnych emocji. Powstaje myśl „mnie to nie dotyczy!”. Dodatkowo narastająca brutalizacja przekazów reklamowych poszerza granicę szoku. To, co było szokujące czy też gorszące kilkanaście lat temu, dziś przyjmujemy jako zwyczajny obraz reklamowy.

Transkulturowość, która staje się internacjonalnym trendem postawy społecznej, sprawia, że wzrasta poziom tolerancji. Kategoria tabu, przemilczenia, które w przeszłości dotyczyło między innymi tematu seksualności, dziś nie istnieje. Można dostrzec przesunięcie granic dotychczasowego systemu wartości, zatem zabieg szokowania odbiorcy staje się coraz trudniejszy. Co dziś szokuje odbiorcę?

Wywołanie szoku jest bardzo trudnym zabiegiem. Dlatego konstruktorzy kampanii reklamowych kładą dziś duży nacisk na interakcję z odbiorcą lub też szerszą publicznością. Shockvertising jest często łączony z działaniami z zakresu prankvertising (z ang. prank – żart, figiel, psikus). Natalia Hatalska, specjalistka z zakresu reklamy definiuje prankvertising jako:

działanie marketingowe zrealizowane w przestrzeni miejskiej, którego celem jest zrobienie żartu, najczęściej opartego na silnych emocjach, zwłaszcza strachu, przypadkowym osobom/ przechodniom, a następnie nagranie reakcji odbiorców na wideo i umieszczenie filmu online; prankvertising niekoniecznie musi być realizowany w miejscach o dużym natężeniu ruchu – efekt word-of-mouth oczekiwany jest dopiero po umieszczeniu filmu w sieci [hatalska.com].

Najgłośniejszym przykładem prankvertisingu jest akcja Push the buton, zrealizowana dla TNT w 2012, która do tej pory zanotowała blisko 50mln wyświetleń na YouTube. Koniecznie musicie obejrzeć ten film:

Podstawą działania staje się spontaniczność. Reakcje uczestników tego typu akcji współtworzą fabułę. Podobnie jak w przypadku shockvertisingu bazuje się na emocjach oraz dąży się do wywołania szoku.

Spektakl, spektakularność, widowisko… Jesteśmy społeczeństwem spektaklu?

W reklamach słyszę codziennie słowa niezawodny, więcej niż …, niezwykły, wybitny, zdziała cuda itd. Obietnice dające niemal boskie cechy produktom wprawiają mnie w stan irytacji. Dlaczego w tych czasach wszystko musi być ponad normalność. Wyróżnianie się jest głównym celem dla każdego nastolatka, każdy ma być jakiś… Ci superbohaterzy potrzebują super produktów, a przynajmniej produkty muszą mieć super reklamy… spektakularne i niecodzienne. Zapraszam na rozważania o źródłach spektakularności. 🙂

Wiek XX przywitał świat dwoma krwawymi wydarzeniami, jakimi były wojny światowe. Na trwałe zapisały się niepochlebnie w historii świata persony takie jak Hitler, Stalin i inni wielcy dyktatorzy. W międzyczasie, na niepozornym gruncie wojen i niepokojów społecznych, kształtował się społeczny wyznacznik ładu i podporządkowania. Był to system ustanawiający nowe pole walki jakim jest konsumpcjonizm. Swoje źródła i czas narodzin miały w tym czasie wielkie korporacje, których rządy trwają po dziś dzień. Nieco dalej po pozornym uspokojeniu militarnym nastąpił czas gwałtownych przemian politycznych. Okres ten dał początek rządom komunistyczym, kapitalistycznym etc.. dążąc docelowo do narodzin demokracji.

Spektakularność to kategoria, która dotyczy wielkich wydarzeń. By móc rozważać spektakularność reklamową, należy cofnąć się do momentu spektakularnych przemian na świecie, które umożliwiły panowanie spektaklu. Czasem przełomu, który miał ogromne znaczenie dla społeczeństwa, ale i dla gospodarki światowej, niewątpliwie był moment rozwoju środków masowego przekazu. Okres rozwoju technologicznego miał swoją kulminację w latach 50-tych. Dzięki zastosowaniu tranzystorów mogła w błyskawicznym tempie rozwijać się telewizja oraz radio. Lata 60-te i 70-te przyniosły powszechną produkcję magnetofonów kasetowych i magnetowidów, a nieco później dokonano podboju kosmosu. Umożliwiło to w 1962 roku umieszczenie na orbicie pierwszego satelity telekomunikacyjnego „Telstar”. W latach 50-siątych zastąpiono lampy elektronowe tranzystorami, układami scalonymi (druga połowa lat 60-tych) i mikroprocesorami (pierwsza połowa lat 70-tych). Wszystkie wymienione dokonania pozwoliły na rozwój komputerów kolejnych generacji. W 1979 roku koncern IBM opracował pierwszy komputer osobisty – PC.

Wszelkie przemiany, które dokonywały się w tym czasie, dały szerokie pole obserwacji między innymi takim osobom, jak Gay Debord. Stworzył on teorię społeczeństwa spektaklu. Model życia społecznego regulowało w tym przypadku widowisko. Teoria niezwykle interesująca, choć stworzona prawie pół wieku temu, dziś również zdaje się być aktualna i posiada płaszczyznę odniesienia, jaką jest reklama. Wśród głosów zachwytu zjawiskiem reklamy, rozważaniami czy można uznać ją za sztukę i tym podobne, należy spojrzeć również na jej wpływ na społeczeństwo.

By móc opatrzyć komentarzem reklamę jako spektakl, należy spojrzeć na nią interdyscyplinarnie. Wiedzy z tego zakresu dostarczają nauki takie jak: ekonomia, socjologia, filozofia, neuromarketing, psychologia, elementy nauk politycznych etc. Zjawisko spektaklu reklamowego opisywane zostaje globalnie, nie tylko na gruncie lokalnym polskim, ale przede wszystkim ukazuje tendencje i wpływy światowe. Narasta tu wiele wewnętrznych wątpliwości oraz sprzeczności. Jakie siły wpływają na społeczeństwo w skali globalnej czy poddajemy się ich rządom? Kto nami rządzi? Czy spektakl reklamowy jest narzędziem sprawowania rządów? Do tych pytań przyjdzie czas powrócić w dalszej części rozważań.

Do jakiego momentu rozwoju cywilizacyjnego doszliśmy, by żywić się sztucznie preparowanymi obrazami? Wtórność, produkcja masowa, brak wolności działania, wydaje się to zniewalającymi społecznie czynnikami, które zdominowały funkcjonowanie jednostek w XXI wieku.

Być może jest to rzecz naturalna dla okresu, który zwą badacze ponowoczesnością. Jest to epoka, którą znany socjolog Zygmunt Bauman opatrzył epitetem płynna. Płynność oznacza tu zmienność, ale też brak wyrazistości. Granice są rozmyte, a płynna ponowoczesność może być wyrażeniem amorficzności. Życie toczy się pośród kolażu reprodukowanych obrazów.

Jak prędki i porwisty jest nurt rzeki, tak i zmienna jest epoka ponowoczesna. Tu, jak stwierdza Paul Virilio po epoce energetycznego przyspieszenia, jakie nadały rzeczywistości silnik parowy, spalinowy, jak również elektryczny, nadchodzi era przyspieszenia informacyjnego. Panuje czas niedosytu informacyjnego, podążania za newsami i spektakularnymi wydarzeniami. Wszystkie niezaspokojone potrzeby dają wkład do rozwoju branży reklamowej.

Daliśmy się złowić w sidła konsumpcjonizmu. Produkcja przedmiotów w skali globalnej dawno przekroczyła planowane limity. Panuje nadprodukcja towarów, obrazów, reklam… Człowiek, konsumując staje się mniej człowiekiem, bardziej elementem systemu ekonomicznego. Poddał się systemowi, by być niewolnikiem rzeczy. Jakie są tego skutki? Reklama sprzedaje uproszczony obraz świata, wabi pozornymi okazjami, zniewala oko, później umysł. Komunikacja marketingowa jest tak rozwinięta, że jej tworzenie dla każdego produktu indywidualnie jest zadaniem bardzo wymagającym. To jest dla mnie inspirujące, jak stworzyć narrację, która jest tak spektakularna i ma dużą skalę oddziaływania, a do tego często przechodzi do historii naszych doświadczeń!